Geen gebarentolk na aanslag Utrecht

Het viel direct op bij belangrijke persconferenties na de aanslag in Nieuw-Zeeland: er was overal een gebarentolk aanwezig. Ook in veel andere landen is bij persconferenties van de autoriteiten een gebarentolk, iemand die voor dove mensen vertaalt wat er wordt gezegd. In Nederland werd die tolk bij veel doven vorige week gemist, na de aanslag in Utrecht.

De koepelorganisatie van mensen met een lichamelijke handicap Ieder(in) kwam met een oproep om hier ook tolken in te zetten. “Het is niet meer van deze tijd dat mensen met een beperking bij zaken als een aanslag afhankelijk van anderen moeten zijn”, zegt directeur Illya Soffer. “Om voor dove mensen goed te kunnen duiden wat er aan de hand is, vinden wij het belangrijk dat het real-time wordt ondertiteld, maar dat er ook altijd een gebarentolk is.”

“Ik voelde me een tweederangsburger”, zegt Sarah Muller. Ze werkt bij het Nederlands Gebarencentrum en is zelf ook doof. Het was voor veel dove mensen een beangstigende dag, zegt ze. “Ik ben die dag vooral via Facetime gaan tolken voor mijn moeder en tantes die ook doof zijn. Ik kan zelf vrij goed Nederlands lezen, dus ik kon het prima volgen. Maar voor hen was niet goed te begrijpen wat er aan de hand was”, zegt Muller via een WhatsAppgesprek.

Hoewel ondertiteling belangrijk is voor dove mensen, is het niet voldoende, zegt gebarentolk Sebastiaan Boogaard. “Als de burgemeester spreekt over ‘een zwarte dag voor Utrecht’, kunnen dove mensen dat letterlijk opvatten. Die zullen denken aan de kleur zwart. Je moet je voorstellen dat je op de radio hoort dat er breaking news is en dat de uitzending vervolgens overgaat in het Frans. Van de woorden die je wel kan verstaan, ga je dan zelf zinnen proberen te maken.”

Muller herkent dat. “Veel doven volgen liever gebarentaal. Ze zijn het Nederlands niet altijd goed genoeg machtig om precies te begrijpen wat er gebeurt. Bij calamiteiten moet er daarom altijd een gebarentolk ingezet worden. Het is onbegrijpelijk dat dat in een welvarend land als Nederland blijkbaar niet kan.”

Eerder meldde de NPO al dat een gebarentolk niet gebruikelijk en lastig in te plannen is bij ingelaste uitzendingen zoals vorige week. Wel benadrukt de publieke omroep dat alle uitzendingen live werden ondertiteld en dat daarmee het grootste deel van de mensen met een auditieve beperking werd bediend.

Nu zet de NPO gebarentolken in bij de NOS Journaals tot 9.00 uur ’s ochtends, op Prinsjesdag, bij de Kersttoespraak van de koning en de Sinterklaasintocht. De organisatie zoekt uit of ze het aantal uitzendingen met gebarentolken kan uitbreiden, maar dat zal vooral bij evenementen zijn.

Bron: https://nos.nl/artikel/2277528-geen-gebarentolk-na-aanslag-utrecht-ik-voelde-me-tweederangsburger.html

Het hele bericht kunt u hier lezen.