Hoorcoach is bruggenbouwer

Op een zonnige dinsdag schuiven vijf professionals in Utrecht aan tafel voor een bijzonder gesprek. Earline nodigde hen uit voor een ‘Vakgenoten in gesprek’ over hoorcoaching, een beroep dat veel meer inhoudt dan je in eerste instantie zou denken. Aan tafel zitten Wendelina Timmerman, Adriana Maradiaga, Marja de Kinderen, Andrea Berkelder en Paula Hijne, hoorcoaches die ieder op hun eigen manier werken met mensen met gehoorverlies. Ze hebben uiteenlopende achtergronden en specialisaties en samen brengen ze een schat aan kennis en inzichten mee.

Wat direct opvalt aan tafel: de energie. Het gesprek is levendig, mensgericht en vol vuur. Er wordt gelachen, gedeeld, gespiegeld en geïnspireerd. We vergeten bijna schrijftolk Linda Gomes die op een gegeven moment natuurlijk een pauze nodig heeft. De vele invalshoeken, achtergronden en expertises maken hoorcoaching tot een vak dat niet alleen ondersteunend is, maar ook transformerend kan zijn. Het is pionierswerk, ontstaan uit persoonlijke ervaringen, diepe vakkennis en het verlangen om anderen te laten ervaren. Én er kan veel meer dan je denkt.

Wat is de definitie van een hoorcoach en waarom ben je hoorcoach geworden? Wat betekent een hoorcoach voor de hoorbranche en hoe kan de samenwerking met audiciens nog verder ontwikkeld worden? Lees mee alsof je zelf aan tafel zat.

Vanuit persoonlijke ervaring en pionierschap

Adriana Maradiaga
Ik kwam pas acht jaar geleden uit de kast met mijn gehoorverlies. Die persoonlijke ervaring heeft me niet alleen geleerd hoe belangrijk communicatie is, maar ook hoeveel invloed gehoorverlies heeft op je zelfvertrouwen en je plek in de maatschappij. Als hoorcoach help ik nu anderen om regie te nemen over hun hoorproces. Maar eerlijk? Soms voelt het nog steeds als pionieren.

Wendelina Timmerman
Ik weet hoe het is om te pionieren, want ik was degene die hoorcoaching in Nederland 24 jaar geleden op de kaart zette. We doen dit werk samen met een uitgebreid netwerk van hoorcoaches en hoorspecialisten in heel Nederland. Mijn focus is altijd geweest: hoe kun je ontspannen en open omgaan met gehoorverlies? Dat gaat verder dan techniek. Het gaat om energiemanagement, communicatie én om hoe je anderen meeneemt – je collega’s, je leidinggevende, je familie. We leiden ook audiciens, bedrijfsartsen en audiologen op in dit bredere perspectief. Goed horen is tenslotte meer dan techniek. Het is durven, je stem hervinden en je plek innemen, op je eigen manier.

Paula Hijne
Ik begeleid mensen met Ménière, tinnitus en evenwichtsproblemen. En af en toe komt er dan ook nog bij dat ze gehoorverlies hebben. Als coach en auteur van boeken, waaronder ‘Ménière in balans’, werk ik veel met cliënten aan het herstellen van hun innerlijke én fysieke evenwicht. Ik luister met mijn ogen, gevoel en intuïtie en stel dan de vragen die nodig zijn. Naast hoorcoaching schrijf ik veel, begeleid ik een gebarengroep en maak ik podcasts. Ik ben altijd bezig met tekst en taal, in welke vorm dan ook.

Marja de Kinderen
Vanuit mijn achtergrond in projectmanagement en zorg rolde ik in dit vakgebied. Ik organiseer graag dingen en ik ontdekte dat ik hoorcoaching in groepen ook ontzettend leuk vind. Mensen leren van elkaar. Soms geef je een klein zetje, en dan zie je iemand ineens verder kunnen. Sinds mijn vijftigste ben ik slechthorend geworden, en inmiddels praktisch doof. Mijn evenwichtsorganen zijn uitgevallen en mijn zicht is niet meer zo goed. Dit komt door de erfelijke aandoening DFNA9. Ik ben en blijf optimistisch en fiets nog steeds op mijn driewieler door Amsterdam. Mensen spreken me wel eens lachend aan met: ‘Heerlijk, jij met je vliegtuig’, vanwege de vorm van mijn fiets. Ja, het leven heeft ook gewoon humor, ook voor slechthorenden. Dat wordt nog weleens vergeten.

Andrea Berkelder
Ja, herkenbaar! Ik kom uit de wereld van doven en slechthorenden, maar heb zelf geen gehoorverlies. Ruim dertig jaar werk ik al met deze doelgroep, eerst technisch – met teksttelefoons en waarschuwingssystemen – en later als coach en adviseur werkplekoplossingen. Mijn ervaring met dove collega’s heeft mij geleerd hoe belangrijk humor is. Zoals die collega die ooit bij een loeiend alarm rustig spullen stond in te pakken; hij hoorde het gewoon niet. Het laat zien hoe belangrijk het is om bruggen te bouwen tussen technologie en het echte leven.

Marja
Slechthorenden zitten vaak in een serieuze bubbel. Terwijl humor het proces zoveel lichter maakt. En dat geldt ook voor samenwerking met audiciens: licht, menselijk en praktisch. Samen hebben we de kans om de klant niet alleen beter te laten horen, maar ook beter te laten leven.

Wat maakt een hoorcoach uniek?

Marja
Voor mij draait het om meedenken en meedoen. Luisteren naar iemands verhaal en samen stappen zetten. Desnoods ga ik mee naar de audicien.

Andrea
Het is begeleiden naar optimaal leven en werken met gehoorverlies.

Wendelina
Het gaat altijd om vitaliteit en inspiratie. De hoorcoach zorgt voor een totaalbenadering en we pakken alle facetten. We werken aan nieuwe kennis, extra techniek, creatieve communicatie en coping. Dat maakt het holistisch.

Adriana
Wij zijn de spin in het web. We zorgen dat mensen hun weg vinden naar de juiste partijen; van audiciens tot bedrijven. En we helpen mensen niet alleen hun situatie te begrijpen, maar ook hun mogelijkheden te herontdekken. Dat is de kracht van hoorcoaching: mensen hun stem teruggeven.

Marja
En participatie. Of het nou op het werk is, thuis of in de vrije tijd. Mensen moeten mee kunnen doen.

Andrea
Ons werk gaat verder dan de techniek alleen. We moeten voorbij het toestel kijken. Beyond. Veel mensen denken dat een goed hoortoestel de oplossing is. Maar dat is maar een deel van het verhaal, de toolkit is veel breder.

Wendelina
We kijken naar het totaalplaatje. Waarom ben je moe aan het einde van de dag? Waarom krijg je nekklachten van inspannend luisteren? We adviseren bijvoorbeeld over ontspannen luisteren en verstaan in lastige luistersituaties en het optimaal inregelen van de hoortoestellen in samenwerking met de klant en audicien. Daar waar nodig, hebben we het over extra hooroplossingen plus de specifieke energiegevers, zodat er energie overblijft. Daar ligt vaak nog zoveel winst. Wij geven mensen de kennis, handvatten én het vertrouwen om anders met hun gehoorverlies om te gaan.

Andrea
Soms leg ik dat uit en zie ik letterlijk het kwartje vallen. En die bewustwording begint vaak met herkenning. Als iemand zich gezien voelt, ontstaat er ruimte. Ruimte om vragen te stellen, om keuzes te maken. Een goede hoorcoach is daarom ook iemand die durft stil te staan bij wat niet gezegd wordt. We kijken, voelen en luisteren tussen de regels door.

Marja
Het is een combinatie van bewustwording en acceptatie. Als je je gehoorverlies niet accepteert, blijf je tegen muren aanlopen. Acceptatie geeft lucht.

Hoe kan de samenwerking met audiciens nog verder ontwikkeld worden?

Andrea
Wat mij betreft is het echt een ‘win-win’. Audiciens hebben vaak geen tijd voor het emotionele stuk. Wij wél.

Paula
Wij vullen de audicien aan. Wij zorgen voor de begeleiding die niet in het takenpakket van de audicien zit.

Marja
Wij zorgen ervoor dat iemand ook daadwerkelijk weet hoe ze hun hulpmiddel kunnen gebruiken en hoe ze het kunnen inzetten.

Andrea
Dat levert uiteindelijk tevredener klanten op. Voor iedereen.

Wendelina
Hoorcoaches maken het gesprek breder. We gaan ook de werkvloer op. We geven workshops aan HR-teams, werken met leidinggevenden en zorgen voor inclusie.

Paula
En we helpen mensen om het maximale uit hun hoortoestel te halen. Dat gaat over praktische zaken, zoals waar je gaat zitten in een vergaderruimte. En over energiemanagement en communicatie met familie en collega’s. We dragen alternatieven aan. Soms simpel, soms inventief. Zoals iemand helpen inzien dat hij in een vergadering impact kan hebben, zónder altijd alles te horen. Dat is empowerment. Mensen hun eigen pad helpen ontdekken. Weer grip krijgen op hun leven. Dan komt er iets los.

Wanneer kan een audicien een hoorcoach inschakelen?

Andrea
Wij zijn de bruggenbouwers tussen techniek en de dagelijkse praktijk. En we bouwen niet alleen bruggen met audiciens, maar ook met bedrijfsartsen, logopedisten, en welzijnsorganisaties.

Paula
We ontlasten de audicien, die vaak twintig klanten op een dag ziet. Wij hebben meer tijd.

Wendelina
Hoorcoaching is pionierswerk. We werken in een domein dat volop in ontwikkeling is. We creëren nieuwe mogelijkheden, ook in samenwerking met audiciens. Want juist daar liggen kansen. Audiciens focussen op de techniek; wij kijken naar het leven daaromheen. Samen kunnen we echt het verschil maken.

Adriana
Absoluut! Audiciens komen soms in situaties waarin iemand emotioneel vastloopt, maar ze hebben geen ruimte om dat echt te begeleiden. Dat is waar wij inspringen. Het is goed dat de audicien dan kan zeggen: ‘Weet dat er hoorcoaches zijn!’. Er zijn zoveel mogelijkheden.

Wendelina
Wij gaan beyond het hoortoestel. We werken samen met alle hoorspecialisten en bieden unieke tools en perspectieven voor een verrassend rijk leven met gehoorverlies.

Marja
Want het leven met gehoorverlies vraagt om meer dan techniek. Het vraagt inzicht, steun, strategieën en – bovenal – begrip.

Adriana
In een proactieve samenwerking met de audicien kunnen we zóveel positieve impact maken. Die samenwerking levert niet alleen tevredener cliënten op, maar ook werkplezier en verdieping voor iedereen in de keten. Want uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: mensen die hun plek durven innemen en voluit meedoen, op hún manier.