Gehoorschade door harde muziek is een groeiend probleem, vooral onder jongeren en jongvolwassenen. VeiligheidNL, het kenniscentrum voor letselpreventie, houdt zich al 41 jaar bezig met thema’s als sportblessurepreventie, valpreventie, verkeersveiligheid, kinderveiligheid, veilig productgebruik en sinds 2018 ook met gehoorschadepreventie. Dat laatste thema werd eerder opgepakt door de Hoorstichting en richt zich op kinderen, jongeren en mensen in lawaaiberoepen.
“In de samenwerking met GAIN gaat het vooral om gehoorschadepreventie bij versterkte muziek. Bij jongeren gaat het dan bijvoorbeeld om gebruik van koptelefoons, oortjes en uitgaansgeluid. Bij uitgaan heb je het over bezoekers van 18 tot 41 jaar – of ouder – die zich urenlang in omgevingen met hoge decibelniveaus bevinden”, vertelt Victor Zuidema, programmamanager gehoorschadepreventie bij VeiligheidNL.
Om bezoekers van locaties met versterkte muziek bewust te maken van gehoorbescherming, is de campagne I Love My Ears ontwikkeld. Deze campagne komt voort uit het convenant preventie gehoorschade versterkte muziek, een samenwerking tussen twaalf partijen, waaronder VNPF, VVEM, NL Actief, LKVV, GGD GHOR Nederland, VWS en VeiligheidNL. Sinds 2018 nam VeiligheidNL het projectleiderschap van I Love My Ears over.
“Inmiddels zijn we sinds 2023 al in het vierde convenant en zijn de afgelopen jaren ook branchepartijen uit de horeca, fitness, bioscopen en studentenverenigingen aangesloten. De focus ligt op voorlichting geven aan het publiek en deskundigheidsbevordering voor professionals, zodat het dragen van oordoppen met muziekfilter steeds meer de norm wordt”, vervolgt Victor.
“Vanuit I Love My Ears werkten we al ruim acht jaar samen met oordoppenleveranciers die op het platform worden vermeld als zij geschikte en kwalitatief goede otoplastieken of oordoppen met muziekfilter hebben. Ook maakten we de Doppies-campagne. Die richt zich specifiek op de doelgroep jongeren van 18 tot en met 24 jaar. In deze campagne hebben meer dan twintig oordoppenleveranciers meegedaan om gehoorbescherming zichtbaarder én toegankelijker te maken voor jongeren. Jongeren kunnen pas oordoppen dragen als ze deze hebben. Daarom focust Doppies zich op de gedragsreis: kopen, meenemen en daarna dragen”.
Er bleek behoefte aan een samenwerking op brancheniveau in plaats van leveranciersniveau. De betrokken leveranciers – van grote namen tot kleinere producenten – kwamen om die reden via VeiligheidNL voor het eerst gezamenlijk aan tafel.
“Dat was uniek”, vertelt Mark van Dijk, eigenaar van NOIZEZZ en EarBeanz en bestuurder bij vereniging GAIN. “In eerste instantie was het onwennig om met concurrenten aan tafel te zitten, maar al snel bleek dat er genoeg gedeelde belangen zijn. Er ontstond een sfeer van samenwerking, waarin inhoud en maatschappelijke impact de boventoon voerden. We zagen dat er veel te winnen valt als we met één mond spreken”.
Mark: “Omdat er tot nu toe geen specifieke branchevereniging bestond voor fabrikanten en leveranciers van gehoorbescherming, ontstond de vraag: kunnen we ons verenigen? En zo ja, hoe? Er werd een aparte sessie georganiseerd waarin drie modellen werden besproken: een nieuwe branchevereniging oprichten, aansluiten bij een bestaand initiatief, of onderbrengen binnen een bestaande brancheorganisatie”.
De keuze viel op het laatste. De vereniging GAIN bood met haar drie pijlers – hoortoestellen, hoorhulpmiddelen en preventie – een sterke basis. Mark: “GAIN staat voor 100% hoorzorg en toegankelijkheid van hoorzorg in de breedte. En als je daar 100% voor gaat, dan hoort preventie daar ook bij. Onder GAIN wordt nu gewerkt aan een aparte sectie ‘preventie’, waarbij gehoorschadepreventie in de breedte wordt benaderd: van versterkte muziek tot lawaaiberoepen, motorrijders, sportinstructeurs en bouwvakkers. We willen een cultuurverandering op gang brengen, waarbij het dragen van gehoorbescherming net zo normaal wordt als de huur van een kluisje op een festival”.
Zes fabrikanten hebben als eersten de handen ineengeslagen om de oprichting van de sectie preventie vorm te geven. Samen werken zij, met hulp van een externe partij, aan een gezamenlijke missie, visie en strategie. “In april zetten we met elkaar de eerste sessies op, die we in mei willen afronden. 2025 moet hét jaar worden waarin de branchevereniging daadwerkelijk opstaat op dit gebied. Er ligt dan een plan, een budget en een set van middelen”, aldus Mark.
De doelen zijn ambitieus: gehoorbescherming toegankelijker maken, het bewustzijn vergroten, sociale normen veranderen en kwalitatief goede producten beter beschikbaar maken. “Het moet makkelijk zijn om kwalitatief goede oordoppen met muziekfilter te kopen – online, in de winkel of op locatie – én het moet normaal worden dat je ze draagt”, zegt Victor.
Daarnaast is communicatie essentieel: “Je hebt pas impact als je zegt: dit is wat een muziekfilter is. Dit is waarom het belangrijk is. En dit is het verschil tussen een kwalitatief goede oordop en een schuimpje”.
Een van de grote uitdagingen is het versterken van de risicoperceptie bij jongeren. “Zij realiseren zich nog onvoldoende dat de muziek op festivals en in clubs veel harder is dan ze denken. En als je eerste ervaring met oordoppen negatief is, haak je af”. Daarom is het belangrijk dat mensen direct kennismaken met goede, comfortabele gehoorbescherming.
De campagnes I Love My Ears en Doppies richten zich op het normaliseren van oordoppen in verschillende contexten, zoals uitgaan, spinninglessen en schoolfeesten – voor zowel bezoekers als personeel.
Mark: “Als je het koppelt aan beleving – je geniet minstens net zoveel en bovendien veel langer van muziek als je goed beschermd bent – dan ga je van een moeten naar een willen”.
Naast fysieke gehoorbeschadiging speelt ook mentale belasting een rol. “Goede gehoorbescherming kan stress en burn-out verminderen, fouten voorkomen in de zorg en vermoeidheid tegengaan bij motorrijders of machinisten”, vertelt Mark. Victor voegt toe: “Als je collega’s niet goed hoort, ontstaat er isolement en kunnen onveilige situaties ontstaan.”
Ook het bewustzijn rond geluidsstapeling – van oortjes op jonge leeftijd tot lawaaiberoepen op latere leeftijd – krijgt aandacht. “We weten nog weinig over het cumulatieve effect, maar dat het impact heeft, staat vast”.
De gezamenlijke ambitie van VeiligheidNL en GAIN is helder: als branche gezamenlijk optrekken, eenduidige communicatie verzorgen, kwalitatieve producten breed beschikbaar maken en als gesprekspartner aan tafel zitten bij beleidsmakers, zorgverzekeraars en andere stakeholders.
“En dat het ook onderdeel wordt van het advies dat de audicien geeft aan cliënten: het gaat niet alleen om gehoorverlies, maar juist ook om preventie. We richten ons in dit kader ook op een verbeterde toegankelijkheid tot de audicien en reiken de tools aan die daarvoor nodig zijn”, besluit Mark.
Tags: GAIN, gehoorschadepreventie, VeiligheidNL
Earline is een mix van samen, van jong en ervaren, creatief en zakelijk, van gisteren, vandaag en morgen. Earline is een compact team en een team freelancers, met name op het gebied van foto, video en tekst. Samen is met het hele team, met en voor de klant. Verbinding is kracht!
© Copyright Earline
