Stichting Hoormij vindt dat hoortoestellen/of andere hoorhulpmiddelen in het basispakket moeten blijven. Het (deels) uit het basispakket schrappen, staat volgens de stichting lijnrecht op allerlei geformuleerd overheidsbeleid en is ronduit ‘penny wise – pound foolish’. “Toch is dit een van de onderdelen uit het noodplan van topambtenaren om de groei van zorgkosten binnen de perken te houden.” Lees hier de uitgebreide argumentatie die Stichting Hoormij op haar website geeft.
“De reden om alleen hoortoestellen voor ouderen te schrappen, omdat het om voorzienbare zorg gaat, is ongegrond. Er zijn dan immers andere aandoeningen en hulpmiddelen die hoger op het lijstje staan. Evenmin sluit het aan op de solidariteitsgedachte van de Nederlanders. Het zou een ontwikkeld land als Nederland onwaardig zijn en niet in lijn zijn met de rest van Europa. Namens 8 patiëntenverenigingen en 1,5 miljoen Nederlanders die slechthorend, doof of doofblind zijn, doen wij een oproep om hoorhulpmiddelen, inclusief hoortoestellen, voor alle leeftijden in het basispakket te houden.”
De kosten voor hoorhulpmiddelen lopen iets op als we kijken naar de zorgkosten. Maar deze kosten blijven binnen de marges van de verwachtingen. Geen hoorhulpmiddelen verstrekken, kost Nederland meer geld, omdat dan de werkloosheid en arbeidsongeschiktheid zou toenemen, er meer ongelukken zouden gebeuren, de kosten van andere gezondheidsproblemen zoals psychische problemen zouden oplopen en ouderen minder lang zelfstandig kunnen blijven wonen. Zonder hoortoestellen lopen slechthorende kinderen een ontwikkelings- en taalachterstand op, met alle gevolgen van dien. Hoorhulpmiddelen uit het basispakket halen, zou ‘penny wise – pound foolish’ zijn. Het is kijken met oogkleppen op naar de zorgkosten, maar niet naar de totale overheidsuitgaven.
Iedereen heeft het recht om te kunnen participeren in de maatschappij. Met het ratificeren van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap heeft ook Nederland deze gedachte onderstreept. Om mee te kunnen doen in de maatschappij is het hebben van contact met andere mensen een basisvoorwaarde, net als je veilig kunnen voelen en het op de hoogte kunnen blijven van actuele ontwikkelingen (o.a. via media als tv en radio). Gehooraandoeningen belemmeren dit in ernstige mate. Bewezen is dat hoorhulpmiddelen in veel gevallen een oplossing bieden. En dus moet hoorzorg voor iedereen toegankelijk zijn. Wij durven zelfs te stellen dat hoorhulpmiddelen uit het basispakket halen, pure discriminatie op basis van handicap zou zijn.
Het is het beleid van de overheid om mensen steeds langer te laten werken. Dan krijg je ook te maken met steeds meer werknemers met een gehooraandoening. Sterker nog: gehooraandoeningen zijn vaak beroepsziekte nummer 1. Zonder hoortoestel is het voor werknemers met een gehooraandoening nagenoeg onmogelijk om op normale wijze deel te blijven nemen aan het arbeidsproces. Met hoorhulpmiddelen is het vaak wel mogelijk om te blijven werken. Als langer blijven werken je beleid is, dan moet je mensen daarin ook faciliteren.
Er liggen plannen om te investeren in de zorg voor ouderen. Daarbij ligt de focus op het verbeteren van de zorg geleverd in verzorgingsinstellingen. Dit alles naar aanleiding van de maatschappelijke ophef die er is ontstaan over de huidige zorgverlening aan ouderen. Veel van de bewoners in een verzorgingsinstelling hebben gehooraandoeningen. Door de hoorzorg aan hen te verbeteren, zal hun kwaliteit van leven aanzienlijk hoger zijn.
We kennen de gedachten dat voorzienbare zorg door ouderen zelf moet worden gedragen, maar allereerst zijn het niet alleen ouderen die hoorhulpmiddelen nodig hebben. Ook kinderen en mensen in de werkzame leeftijd hebben gehooraandoeningen en dus hoorhulpmiddelen hard nodig. Bovendien staan gehooraandoeningen niet bovenaan het lijstje van ‘voorzienbaarheid’. En hoorhulpmiddelen zijn een gebruiksmiddel en niet, zoals sommige andere middelen, een verbruiksmiddel. Hoorhulpmiddelen schrappen omdat het een grote kostenpost is binnen het ‘reglement hulpmiddelen’ zou niet alleen ondoordacht, maar ook politiek ongegrond zijn.
Ons zorgverzekeringsstelsel is gebaseerd op solidariteit. Het is dus belangrijk te weten hoe Nederlanders aankijken tegen die solidariteit. Onderzoek uit 2014 toont aan dat slechts 2% van de Nederlanders vindt dat iemand hoortoestellen maar zelf moet betalen en hoorhulpmiddelen staan pas op de 15e plaats als het gaat om te schrappen zorg.
Nederland zou zich scharen onder de minder ontwikkelde landen als de vergoeding voor hoorhulpmiddelen zou worden afgeschaft. In veel landen om ons heen ligt de vergoeding zelfs nu al hoger dan in Nederland.
Als hoortoestellen uit het basispakket geschrapt worden, komen we in eenzelfde situatie terecht als voor 2013, waarin de ‘zorgdriehoek’ ontbrak. Een driehoek waarbij zorgconsumenten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars elkaar in balans moeten houden. Omdat zorgverzekeraars zich toen afzijdig hielden, konden zorgaanbieders prijzen opdrijven. Omdat goed horen zo belangrijk is voor jouw kwaliteit van leven, geloof je al snel het verhaal van een audicien dat je een duur hoortoestel nodig hebt. Daarbij komt dat het lastig is om direct het effect van een hoorhulpmiddel goed te kunnen beoordelen, gezien de complexiteit van het gehoor. Mensen moeten beschermd worden tegen de commercie. Het gaat immers om een zorgproduct en niet om een consumentenproduct.
Het in balans houden van de zorgdriehoek is niet makkelijk. Vóór 2013 sloeg de driehoek door in het voordeel van de zorgaanbieders. Na invoering van het ‘functiegerichte verstrekking-systeem’ was de driehoek even in balans. Nu dreigt de balans te veel in het voordeel van de zorgverzekeraars uit te vallen. Toch is dit balanceren nodig om goede, betaalbare hoorzorg te behouden. Dit balanceren kan alleen als hoorhulpmiddelen in het basispakket blijven. Het is de stok achter de deur om te blijven kijken naar verbeteringen. Zo zijn we in de branche nu bezig met invoering van een tripartiet gedragen verbeterd protocol hoorhulpmiddelen. Deze ontwikkeling moet niet worden stopgezet, maar juist worden gestimuleerd in het belang van goede en betaalbare hoorzorg.
Om in het basispakket opgenomen te zijn, moet voldaan zijn aan de vier basiscriteria van het Zorginstituut Nederland. Hoorhulpmiddelen voldoen aan de criteria van noodzakelijkheid, effectiviteit, doelmatigheid en uitvoerbaarheid.